ادبیات فارسی (شعر و شاعری در اوایل دوران مغول)

این اثر جلد پنجم از مجموعه ادبیات فارسی است. نویسنده پس از بیان مقدمه و کتاب شناسی کلی و فهرست اختصارات به بررسی مجموعه نسخه‌های بدست‌ آمده می‌پردازد. فصل نخست ، سخنی موجز و ادیبانه از خاستگاه ادبیات منظوم فارسی به ویژه شعر و مقایسه ویژگیهای فنی آن با شعر امروز و کلاسیک فارسی را در بر دارد. در این بخش ، شعر کلاسیک فارسی از نظر عروض و قافیه با اشعار عربی مقایسه شده و سپس به ویژگی‌های مهم شعر در ادبیات پیش از اسلام پرداخته شده است. نویسنده در این فصل از مهمترین و موثق‌ترین منابع بهره‌برده است . در بخش دوم به بررسی ادبیات فارسی از نیمه قرن نهم تا ربع آخر قرن یازدهم پرداخته شده است. شعرهای این دوره از دو منبع مهم ” لغت فرس” اسدی طوسی و “ترجمان البلاغه” رادویانی نقل شده است. درباره هز یک از شاعران به صورت چکیده نویسی فنی علمی، مطالبی موجز و کلی آورده شده است. بخش سوم ، به شعرای اواخر قرن یازدهم تا ربع اول قرن سیزدهم پرداخته است، یعنی تا پیش از حمله مغول به ایران که از نظر ترتیب تاریخی با کتاب “لباب‌الالباب ” عوفی و کتاب “المعجم” شمس قیس رازی شروع شدهاست. در این بخش هر یک از شاعران به شکل موجز معرفی شده‌اند که در نوع خود بسیار سودمند و ابتکاری است. پایان کتاب به چهار پیوست اختصاص دارد که شامل اشعار روایی منسوب به دوران اوایل مغولان از جمله “بهمن نامه” کوش (گوش) نامه ، “بانو” ، “گشسب‌نامه”، برزونامه” ، “فراز‌نامه” ، “یوسف و زلیخا” و … است.