آبراه‌های عراق و ایران در اوایل دوره اسلامی

آبراه‌های عراق باستان برای رونق آن بسیار مهم بودند. آبراه‌ها عراق و همسایه آن خوزستان در جنوب غربی ایران را حفظ و این مناطق را به غنی‌ترین و پربارترین مناطق کشاورزی خاورمیانه تبدیل کرده‌ بودند که از حکومت‌های مختلف از امپراتوری‌های ساسانی تا اموی و عباسی پشتیبانی می‌کردند. هنگامی که مسیر این آبراه‌ها تغییر کرد و یا به خشکی افتادند، نقش سیاسی و توسعه و شکوفایی عراق تا حد زیادی متوقف شد. بنابراین درک مسیر رودخانه‌ها و چگونگی تغییر آن‌ها برای درک تاریخ منطقه بسیار مهم است. کتاب حاضر اولین بررسی عمده آبراه‌های اولیه عراق اسلامی را در هفتاد سال گذشته ارائه می‌دهد. نویسنده با ترکیب بازخوانی دقیق منابع جغرافیایی و تاریخی اولیه عربی با تجزیه و تحلیل تصاویر ماهواره‌ای امروزی، مسیر هر یک از رودخانه‌های اصلی یعنی فرات، دجله، کارون، جراحی و کرخه را از قرن هفتم تا دوازدهم بازسازی می‌کند و تغییرات آن‌ها را طی پانصد سال گذشته نشان می‌دهد. او از گزارش‌های روایی مفصل یافت شده در منابع تاریخی عربی به طور گسترده در این مطالعه استفاده کرده است، کاری که قبلاً هرگز انجام نشده بود. بهره‌گیری از مطالعات ماهواره ای دورسنجی به نویسنده این امکان را داده است که آثار بستر رودخانه‌ها و سیستم کانال‌های باستانی را به رودخانه‌ها و کانال‌های مورد نظر در منابع اولیه عربی مرتبط کند.

فهرست مطالب:

۱- مروری بر تاریخی

۲- فرات سفلی

۳- دجله سفلی

۴- دجیل

۵- جراحی

۶- کرخه

برای مطالعه متن کتاب کلیک کنید.