تاریخ جدید اسلام کمبریج جلد سوم: جهان اسلام شرقی: قرون یازدهم تا هجدهم

این مجلد دومین گسترش بزرگ جهان اسلام به سوی شرق از قرن یازدهم تا قرن هجده را مورد بحث قرار می‌دهد. با گذر ایمان از مرزهای فرهنگی تاجر و عارف اهمیتی همچون سرباز و مدیر می‌یابند. اصطلاحات اسلامی متمایزی از دیگر سنت‌های زبانی بجز عربی، بویژه از ترکی، فارسی، اردو، سواحیلی، مالی و چینی شایع شدند. جهان اسلام دگرگون شد و تأثیرات جدیدی را پذیرفت. مقاله‌های این اثر سه خصوصیت عمده زمان، مکان در هر دو دوره از تجربه‌های پیشین و معاصر اسلام متمایز می‌سازد. در مرحله اول مردمان قبیله‌ای استپ آسیای مرکزی تأثیر تعیین‌کننده‌ای بر سرزمین‌های اسلامی نهادند. در مرحله بعد اسلام از طریق مسیرهای جاری اقیانوس هند و دریای چین جنوبی گسترش یافت. و در مرحله سوم اسلام با معنویت آسیایی از جمله آیین هندو، سیک، بودا، تائو و شمن تعامل نمود. طی این دوره بود که اسلام حقیقتاً دینی جهانی گردید.

حمید طالب