تهذیب الأخلاق مُسْکُـوْیَه: سعادت، عدالت و دوستی

کتاب حاضر به بررسی آرا و اندیشه‌های مُسْکُـوْیَه فیلسوف مسلمان و تاثیرگذار قرن یازدهم می‌پردازد. مسکویه  به عنوان بنیان‌گذار فلسفه اخلاق اسلامی شناخته می‌شود. تهذیب الأخلاق یکی از آثار شاخص مسکویه است که هم از سنت فلسفی یونان باستان و هم از اندیشه اسلامی نشأت می‌گیرد و مفاهیمی را که او معتقد بود هسته اخلاقی اسلام است، برجسته می‌کند. کتاب با تحلیل و تشریح دغدغه‌های فلسفی ذاتی مفاهیم ارسطویی سعادت، عدالت و دوستی، یک مطالعه تطبیقی را دنبال می‌کند و در ادامه تصورات خود مسکویه از این مفاهیم را با تعاریف ارسطویی آن‌ها در هم می‌آمیزد. اگر چه تهذیب الأخلاق عمیقاً تحت تأثیر اخلاق ارسطویی است، اما مسکویه نه تنها تفسیر افلاطونی از فلسفه ارسطویی را به کار می گیرد، بلکه سنت‌های اندیشه اسلامی را نیز در آن دخیل می‌کند. فلذا این مطالعه تطبیقی با بررسی انتقادی مطالبی که او در دسترس داشت و سهم‌بخشی‌های مهم خودش در این کتاب نشان می‌دهد که مسکویه صرفاً انتقال دهنده فلسفه یونان باستان بوده است. اساساً مسکویه کوشید تا تصورات فلسفی و دینی از معرفت را با هم هماهنگ کند و پیوندهای متقابلی را در مورد مواضعی که ناسازگار تلقی می‌شوند، نشان دهد. نویسنده به ما می‌گوید که چگونه اخلاق ارسطو اصلاح و تکمیل و گاه با روایت گسترده‌تر اندیشه اسلامی تنظیم شده است و گفتمان مسکویه، اگرچه ماهیت فلسفی دارد، اما از دیدگاه دینی فراتر نمی‌رود.