جغرافیای عثمانی؛ حاکمیت، قلمرو و هویت در آغاز عصر مدرن مدیترانه

در توضیح محتوای این کتاب آمده است: پارادایم های ثابت و ساده انگارانه­ای که سالها مطالعات تاریخ خاورمیانه را بر مبنای معارضه دو سویه اسلام و مسیحیت تعریف می کرد و می کوشید تاریخ قرون هفدهم تا بیستم میلادی را بسیار ساده انگارانه تفسیر کند، به روشنی شکست خورده است. تحت تاثیر این فضای جدید نقشه ها، سفرنامه ها و دیگر متونی که در ذات خود نشاندهنده تبادل فرهنگی میان اقوام و گروه هایی ست که مناسبات پیشین را تغییر می داد، منبع بسیار مناسبی برای درک این معارضه یا تعامل فرهنگی ست. متونی که در رویکرد جدید به کار گرفته می شود دارای لایه های متعدد تاریخی، قوم شناسانه و … هستند که عموما بر مبنای مشاهده مستقیم نگارندگان پدید آمده است. در کنار شواهد متعددی پیرامون مردم، راهها و قلاع نظامی جلوه های تازه ای اوضاع اجتماعی و اقتصادی مردم تحت سیطره دولت عثمانی در این متون وجود دارد که زمینه ساز پژوهش حاضر شده است. در این کتاب به طور مشخص تلاش شده تا به این سوال پاسخ داده شود که جغرافیای دولت و امپراطوری عثمانی چگونه در مخیلات یا مشاهدات مسیحیان اروپائی که پای به این قلمرو می نهادند، تصویر شده است. اما آنچه در ورای این ظاهر پنهان شده مواجهه نمایندگان مدرنیته با جامعه ای سنتی­ست که در آغاز راه خویش در ورود به عصر جدید و مظاهر آن قرار دارد. این کتاب دارای نقشه ها و تصاویر متعددی­ست که برای نخستین بار منتشر می شود. از سوی دیگر نگارنده کوشیده سابقه تاریخی ترکان نزد اروپائیان را در مواجهه اعقاب آنها در چند نسل بعد بررسی کند. به عبارت دیگر جستجوی خشم، کینه و عقده های فروخورده ای که اروپائیان در مواجهه با فتوحات اولیه سلاطین عثمانی در بلادشان داشتند به سابقه ای تاریخی تبدیل شده بود که در گذر از نسل ها به سیاحان مسیحی اروپائی که این کتاب به گزارش های آنها پرداخته، منتقل شده بود. نگارنده این کتاب پالمیرا برومه، استاد دانشگاه تنسی­ست که هم اکنون به عنوان استاد مدعو براون در رود آیلند ایالات متحده آمریکا مشغول فعالیت است. آثار پیشین او در این رابطه عبارتند از : نیروی دریایی عثمانی و دیپلماسی لوانت در عصر اکتشاف(۱۹۹۴)، تصویر و امپریالیسم در مطبوعات عثمانی عصر انقلاب ۱۹۰۸-۱۹۱۱ (۲۰۰۰)، سفرنامه ها: ژانر، قوم شناسی و زیارت ۱۲۵۰-۱۷۰۰ (۲۰۰۹).[۱] وی همچنین مولف مقالات متعددی درباب تاریخ خاورمیانه، عثمانی و دریای مدیترانه در عصر مدرن است.

فهرست کتاب:

• مقدمه: جغرافیای عثمانی و “ترکان” در نقشه ها
• خوانش و جای گذاری “ترکان”
• مرزها: حاشیه امپراطوری و پایان آن، رستگاری مسیحیت
• سرها و پوست ها: جغرافیای ترکان ساقط شده
• از ونیز و وین تا استانبول: سفر میان سرزمین مسیحیت به دارالاسلام
• قدرت، سفر و نقشه

انجام: جغرافیا و مرزهای قومی امپراطوری

[۱]  Ottoman Sea power and Levantine Diplomacy in the Age of Discovery (1994); Image and Imperialism in the Ottoman Revolutionary Press, 1908–۱۹۱۱ (۲۰۰۰); The ‘Book’ of Travels: Genre, Ethnology and Pilgrimage, 1250–۱۷۰۰ (۲۰۰۹)

محمد حسین رفیعی

لینک کتاب در سایت کمبریج