آنجلیکا نویورت

آنجلیکا نویورت[۱] اسلام‌شناس آلمانی در سال ۱۹۴۳ در نیونبرگ[۲] زاده شد. در سال ۱۹۶۵ به ایران آمد تا به عنوان آموزگار در خانواده‌ای فرانسوی خدمت کند. علاقمندی او به زبان و ادبیات فارسی باعث شد تا در این رشته و در دانشگاه تهران ثبت نام کند. گرچه نویورت تنها شش ماه در ایران بود اما در همین مدت توانست زبان فارسی را تا حدود زیادی بیاموزد. پس از بازگشت به آلمان قصد داشت تا مطالعاتش را در حوزه زبان و ادبیات فارسی ادامه دهد اما هیچ دانشگاه و یا موسسه آموزشی مناسبی  در این زمینه نیافت. به ناچار به مطالعات زبان عربی روی آورد و عربی، مطالعات اسلامی، مطالعات و ادبیات سامی و زبان‌شناسی‌ کلاسیک را در گونیگن[۳] آلمان و دانشگاه اورشلیم آموخت و درجه دکتری را در سال ۱۹۷۲ از دانشگاه گونیگن کسب کرد. سپس به دانشگاه مونیخ رفت و درجه دکترای علوم انسانی را نیز بدست آورد. او رساله دکترای خود را ترجمه کتابی عربی از ارسطو درباره فلسفه الهی انتخاب کرد. چرا که برخی نوشته‌های ارسطو به زبان یونانی از بین رفته اما ترجمه آن‌ها به عربی موجود است. این نوشته‌ها توسط فیلسوفی به نام عبداللطیف بغدادی به عربی تفسیر و تلخیص شده بود. وی در آواخر دهه هفتاد مرتبه استادی دانشگاه مونیخ را بدست آورد و رساله استادی خود را درباره ساختار سوره‌های مکی قرآن نوشت. این رساله که مهم‌ترین اثر او نیز محسوب می‌شود نتیجه آموخته‌های قرآنی وی در فلسطین و نزد امام جماعت مسجد الاقصی بود.  معروف ترین استاد وی در مطالعات قرآنی، آنتوان اشپیتالر[۴] در دانشگاه مونیخ بوده است که خود از شاگردان پِرِتْسِل[۵] به شمار می رود.

آنجلیکا نویورت به عنوان استاد در دانشگاه‌های زیادی از جمله دانشگاه اردن، دانشگاه مونیخ، دانشگاه بامبرگ[۶] و دانشگاه عین الشمس قاهره تدریس کرده است.  از ۱۹۹۴ تا ۱۹۹۹  مدیریت موسسه  شرق‌شناسی جامعه آلمان شرقی را در استانبول و بیروت بر عهده داشت. زمینه‌های کاری وی به غیر از تدریس شامل تالیف و برگزاری کنفرانس و سخنرانی است. تالیفات او نخست در حوزه‌ مطالعات قرآنی و تفسیری و سپس ادبیات معاصر عرب بویژه شعر فلسطین است. تحقیقات اخیر نویورت بر روی  ادبیات کلاسیک و مدرن عرب و قرآن دراواخر دوران باستان متمرکز است.

در سال ۲۰۰۸ دکترای افتخاری الهیات کاتالویک از طرف دانشگاه بامبرگ به نویورت اهدا شد. در ۲۰۰۹ به عنوان یکی از اعضای آکادمی ملی علمی آلمان ( لئوپلدینا)[۷] و در ۲۰۱۱ به عنوان یکی از اعضای آکادمی آمریکایی علوم و هنر انتخاب شد. از دیگر افتخارات وی کسب جایزه زیگموند فروید[۸] برای انجام پژوهش‌های قرآنی است.

در حال حاضر نویورت سرپرستی پروژه تحقیقاتی “کوراپس کورانیوم”[۹] را بر عهده دارد. این پروژه توسط آکادمی علوم انسانی برلین- براندنبورگ اجرا می‌شود و دارای چند بخش است. بخش نخست آن مربوط به مستند سازی متن قرآن است که در آن به بررسی نسخ خطی قران کریم و مصاحف چهار قرن اول اسلامی پرداخته می‌شود تا با مقایسه میان نسخ گوناگون و رسم الخط کوفی و حجازی به تاریخ واحدی برای تدوین قرآن رسید. کار این بخش تقریبا به اتمام رسیده است. بخش دیگر آن مربوط به مشاهده و مقایسه شباهت‌ها و تفاوت‌های میان سور قرآنی و متون کتاب‌های مقدس یهودیان و مسیحیان چون عهدین و مزامیر است. بخش سوم برای رسیدن به یک تفسیر واحد با توجه به برداشت‌های مختلف، تحلیل‌های انتقادی و نظرات قدیم و جدید تلاش می‌کند. میشاییل مارکس[۱۰] و نیکلای سینایی[۱۱] در اجرای این پروژه با نویورت همکاری می‌کنند.

آنجلیکا نویورت از سال ۱۹۹۱ تا امروز استاد ثابت مطالعات و ادبیات عربی دانشگاه برلین است.

کتابشناسی :

• Neuwirth, Angelika (2007). “Orientalism in Oriental Studies? Qur’anic Studies as a Case in Point”. Journal of Qur’anic Studies 9 (21): 115–۱۲۷. doi:10.3366/e1465359108000119.
• Neuwirth, Angelika (2008). “Two Views of History and Human Future: Qur’anic and Biblical Renderings of Divine Promises”. Journal of Qur’anic Studies 10 (1): 1–۲۰. doi:10.3366/e1465359109000217.
• Neuwirth, Angelika (2010). Der Koran als Text der Spätantike: Ein europäischer Zugang. Berlin: Insel Verlag. ISBN 9783458710264.
• Neuwirth, Angelika; Sinai, Nicolai; Marx, Michael (2010). The Quran in context: historical and literary investigations into the Quranic milieu. Leiden: Brill. ISBN 9004176888.
• Neuwirth, Angelika (2014). Scripture, Poetry and the Making of a Community: Reading the Qur’an as a Literary Text. Oxford: OUP. ISBN 9780198701644.

____________________________________________________

[۱] – Angelika Neuwirth
[۲] – Nienburg
[۳] – Göttingen
[۴] – Anton Spitaler
[۵] – Pretzel
[۶] – Bamberg
[۷] – Leopoldina
[۸] – Sigmund Freud
[۹] – Corpus Coranicum
[۱۰] – Michael Marx
[۱۱] –  Nicolai Sinai

سیدموسوی