حامد الگار

حامد الگار[۱] نویسنده پرکار ادبیات فارسی و عرب متولد سال ۱۹۴۰ در انگلستان است . پس از پایان تحصیلات اولیه وارد کالج ترینیتی[۲] دانشگاه کمبریج شد و کارشناسی ارشد خود را با نمره ممتاز دررشته زبان‌های شرقی (عربی و فارسی) اخذ کرد. با پیشنهاد دریافت بورس تحصیلی از سوی دانشگاه تهران عازم ایران شد تا تحصیلات مقطع دکتری را در ایران بگذراند. سپس به آمریکا بازگشت و رساله دکترای خود را با موضوع نقش سیاسی علمای شیعه در قرن نوزدهم ارائه داد.

الگاردر هنگام تبعید آیت الله خمینی در پاریس و نیز پس ازپیروزی انقلاب اسلامی دیدارهایی را با رهبر انقلاب ایران داشت. او مجموعه‌ای از گفتارها و نوشتارهای آیت‌الله خمینی را با نام ” اسلام و انقلاب” به انگلیسی ترجمه کرد و در سال ۱۹۸۳ در کتاب مستقلی به نام “ریشه‌های انقلاب اسلامی در ایران” به چاپ رساند. به گفته او انقلاب اسلامی ایران: ” مهم‌ترین، موثرترین و امیدوارکننده‌ترین رویداد در تاریخ معاصر اسلام” است. الگار یکی از مخالفان اسرائیل و استکبار جهانی محسوب می‌شود و در جریان مناقشات میان اسرائیل و فلسطین حاضر به محکوم کردن حملان انتحاری جوانان فلسطینی نشد. به عقیده وی هدف آمریکا از جنگ‌افروزی در منطقه گسترش امپریالیسم است چرا که اسلام و کشورهای مسلمان را در مقابل هدف خود و یک تهدید بلند مدت می‌داند. الگار با انتقاد از سیاست عربستان سعودی وهابیت را خارج از دایره اسلام می‎داند و معتقد است عربستان با کمک به طالبان و نیروهای افراطی ناامنی در منطقه را افزایش داده است.

در سال ۱۹۹۸ مراسم یادبودی به مناسب سالگرد نسل کشتی ارامنه در دانشگاه بروکلی [۳]کالیفرنیا برگزار شد. سخنان الگار بر علیه ارامنه موجب اغتشاش و درگیری و در نهایت بهم خوردن مراسم شد. الگار با سرزنش ارمنی‌های حاضر در مراسم کشتار ارامنه بوسیله ترک‌ها را دروغی تاریخی خواند که هرگز اتفاق نیافتاده است. این سخنان خشم و ناراحتی دانشجویان ارمنی را به دنبال داشت. دانشجویان با شکایت و اعتراض خواستار اخراج الگار از دانشگاه شدند که در نهایت با پیگیری و عذرخواهی دانشگاه مساله خاتمه یافت.

حامد الگار به مدت ۴۵ سال و از ۱۹۶۵ تا ۲۰۱۰ استاد مرکز شرق‌شناسی دانشگاه بروکلی کالیفرنیا بود و در این مدت به تدریس در شاخه‌های مختلفی چون تاریخ اسلام، شیعه‌شناسی، عرفان، زبان و ادبیات فارسی و عربی و همچنین زبان ترکی پرداخته است .تالیفات و ترجمه های او به زبان‌های فارسی، عربی، ترکی، انگلیس و فرانسوی  و با تمرکز بر تاریخ تشییع ایرانی در دو قرن گذشته و عرفان و تصوف نقشبندیه منتشر شده و بیش از صد مقاله از او در دایره‌المعارف ایرانیکا موجود است. در این میان زندگی‌نامه میرزا ملکم خان و ترجمه اشعار عربی جز نوشتارهایی بود که به شدت مورد توجه قرار گرفت. همچنین آثاری از متفکران سیاسی معاصر شیعه را به انگلیسی ترجمه کرد از جمله کتاب ولایت فقیه اثرسید روح الله خمینی و آثاری از علی شریعتی، مرتضی مطهری، سید محمود طالقانی.  اگر چه حامد الگار در سال ۲۰۱۰ از سمت استادی خود در دانشگاه بروکلی بازنشسته شد اما همچنان فعالیت‌ها و تحقیقات خود را ادامه می دهد و سفرهای متعددی به کشورهای اسلامی از جمله ایران، ترکیه و افغانستان داشته است.

کتاب‌شناسی:

– Imam Abu Hamid Ghazali,

– Jesus in the Qur’an

– Roots of The Islamic Revolution in Iran

– Sufism: Principles and Practice

– Surat Al-Fatiha: Foundation of the Qur’an

– The Sunna: Its Obligatory and Exemplary Aspects

– Wahhabism: A Critical Essay

– Religion and State in Iran: 1785-1906 (Berkeley: University of California Press, 1969)

– Mirza Malkum Khan: A Biographical Study in Iranian Modernism (Berkeley: University of California Press, 1973)

– translator from the Persian with introduction and annotations to The Path of God’s Bondsmen from Origin to Return by Najm al-Din Razi, known as Daya (Delmar, NY: Caravan Books, 1982)

– translator and annotator, Islam and Revolution: Writings and Declarations of Imam Khomeini (Berkeley: Mizan Press, 1981)

۱-Hamid Algar

[۲] – Trinity College

[۳] -Berkeley