مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان های اروپایی

مایکل کوک[۱] به سال ۱۹۴۰ در انگلستان متولد شد. پس از گذراندن تحصیلات اولیه در ۱۹۵۹ وارد کالج کینگ[۲] دانشگاه کمبریج شد و تا ۱۹۶۳ در رشته تاریخ و مطالعات شرقی مشغول به تحصیل بود. کوک دو سال به فراگیری تاریخ انگلستان و اروپا پرداخت و دو سال هم زبان ترکی استانبولی و فارسی را آموخت و سپس به مرکز مطالعات شرقی و آفریقایی دانشگاه لندن رفت و زیرنظر برنارد لوئیس[۳] کارشناسی ارشدش را با پژوهش درباره تاریخ جمعیت عثمانی در سده های پانزدهم و شانزدهم میلادی به انجام رساند. به مدت دو سال در همان دانشگاه به تدریس تاریخ اقتصادی پرداخت و در همین زمان تحقیقات و پژوهش‌هایی درباره خاورمیانه و خاورنزدیک داشت. کوک در ۱۹۸۶ به ایالات متحده رفت و در آنجا به سمت استادی مطالعات خاورنزدیک دانشگاه پرینستون منصوب شد. رشته تحصیلی او تاریخ بود و به گفته خود وی در آن زمان مطالعات تاریخی بیشتر بر اساس تاریخ اقتصادی و بر پایه آمار و ارقام صورت می‌گرفت. کم‌ کم سمت و سوی این تحقیقات تغییر کرد و کوک علاقمندی‌های خود را یافت. موضوعات مورد نظر او بیشتر در زمینه تاریخ و اندیشه اسلامی و تاثیرات و نقش ارزش‌های اخلاقی دین و اسلام بر فرهنگ اجتماعی و روابط مردمی است. مهم‌ترین اثر او که به فارسی نیز برگردان شده، درباره فریضه امر به معروف است. کوک مقاله‌ای در روزنامه خواند که در آن به شرح اتفاق ناگواری که برای یک زن بی پناه در مقابل چشمان رهگذران بی توجه افتاده بود می‌پرداخت. این مقاله او را به فکر برد که چگونه نظام تربیتی غرب افراد را نسبت به سایر مردم جامعه بی مسئولیت و بی تفاوت بار می‌آورد و در مقابل در نظام اسلامی افراد به عنوان یک فریضه دینی و ارزش اخلاقی مسئولیت اصلاح رفتار ناپسند و نادرست دیگران را دارند. بدین ترتیب کار پژوهشی خود را آغاز کرد. او با ژرف نگری خاص و حدود ۱۵ سال تحقیق مداوم و بررسی و مطالعه ۱۷۰۰ کتاب و مقاله که بیش از سه چهارم آن کتاب‌های اسلامی بود موفق به نوشتن جامع ترین کتابی شد که تا کنون درباره امر به معروف و نهی از منکر نوشته شده است. این وظیفه الهی در تمام فرقه ها و مذهب های مطرح اسلامی، از قدیم ترین زمان تا به امروز در این کتاب مورد بحث و بررسی قرار گرفت و بخش نسبتا زیادی از کتاب به آرای فقیهان شیعه از کلینی تا عصر حاضر اختصاص یافته است. کوک با بررسی این آموزه در دیگر ادیان توحیدی، آیین های غیر توحیدی، سنت‌های جاهلی، اندیشه های اخلاقی، مکتب‌های فلسفی و نیز وظیفه امداد در غرب و مقایسه آنها با اسلام، هیچ مشابه و همتایی برای این تکلیف آنگونه که در اسلام آمده نیافت. این کتاب جایزه کتاب آّلبرت هورانی[۴] را برای او به ارمغان آورد و به نام “امر به معروف و نهی از منکر در اندیشه اسلامی” در ایران به چاپ رسیده است و در سال ۱۳۸۵، از سوی بیست و چهارمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی، شایسته تشویق شناخته شد. کوک تاکنون جوایز و اعتبارات بسیاری کسب کرده است از جمله کمک هزینه تحصیلی گوگنهایم[۵] در سال ۱۹۹۰، جایزه یک و نیم میلیون دلاری بنیاد ملون[۶] برای داشتن سهم قابل توجه در تحقیقات علوم انسانی در سال ۲۰۰۲، جایزه جشنواره بین المللی فارابی در سال ۲۰۰۸ و چندین جایزه و نشان دیگر. آخرین آن جایزه هولبرگ[۷] در سال ۲۰۱۴ بود. کوک هم اینک استاد مطالعات خاور نزدیک دانشگاه پرینستون است و تمایل شخصی وی تدریس دروس عربی محور است تا دانشجویان درپژوهش‌های خود از منابع اصلی استفاده کنند. آخرین کتاب او در سال ۲۰۱۴ به چاپ رسیده و در آن به مباحثی چون اسلام و سیاست، خشونت و اسلام و القاعده و داعش پرداخته شده است.

کتاب شناسی

Hagarism: The Making of the Islamic World, 1977, with Patricia Crone.
Muhammad (Past Masters), 1983.
The Koran: A Very Short Introduction, 2000.
Commanding Right and Forbidding Wrong in Islamic Thought, 2001 (Winner of the Albert Hourani Book Award).
Forbidding Wrong in Islam: An Introduction (Themes in Islamic History), 2003.
Early Muslim Dogma : A Source-Critical Study, 2003.
Studies in the Origins of Early Islamic Culture and Tradition, 2004.
A Brief History of the Human Race, 2005.

سیدموسوی

مایکل کوک

معرفی کامل

اطلاعات تماس

با عضویت در خبر نامه