فرمانروایی هزار ساله: سلطنت مقدس و تقدس در اسلام

در پایان قرن شانزدهم میلادی و شروع هزاره اول اسلامی، امپراتور قدرتمند مغول “اکبر”[۱] خود را به عنوان مقدس ترین فرد روی زمین اعلام کرد. مقدس تر از همه مقدسات و بالاتر از همه ترجیحات دینی. او خود را مسیحی که دوباره متولد شده نامید. با این حال این تنها امپراتوری مغول نبود که اینگونه عمل کرد، ازفار معین در این مطالعه، بررسی می نماید که چرا سلاطین مسلمان در این برحه شروع به تقلید از طبیعت متعالی مقدسات صوفی کردند، کشف پدیده ای شگفت انگیز و در عین حال گسترده. نویسنده نشان می دهد که چگونه کشش و جذبه کاریزماتیک مقامی مقدس (ولایت[۲]) – بجای کشش حکم اسلامی (شریعت[۳]) یا جنگ مقدس (جهاد[۴]) – الهام بخش مدلی جدید از حاکمیت در اسلام شد.

کتاب حاضر، کاری است تاریخی که به واسطه مطالعه مردم شناسی دین و هنر از غنای کافی برخوردار است. فرمانروایی هزار ساله آن ها می تواند ترسیم کند که چگونه فرهنگ های سلسله های مختلف پادشاهی و تصوف تقدس محور که در پادشاهی تیموری (در آسیای مرکزی)[۵]، پادشاهی صفوی (در ایران)[۶] و پادشاهی مغول (در هند)[۷] وجود داشته اند، با هم جمع شدند. نویسنده با کنار هم قرار دادن تاریخ های امپراتوری، نقاشی ها و معماری به همراه نظریه های مقدس، رساله های آخر الزمانی و دستورات طالع بینی و سحر و جادو، الگویی از سیاست های اسلامی را با استفاده از تصوف و نقوش هزار ساله کشف کرده است. او نشان می دهد که چگونه علامت های کیمیاگری و قوانین نجوم، کالبد فرمانروایان را احاطه کرده و آن ها را در قالب یک راهنمای معنوی و پروردگار مادی قرار می دهند.معین در نهایت چشم اندازی جدید و قابل توجه در رابطه با تاریخ اسلام و تحولات مذهبی و سیاسی مرتبط با آسیای جنوبی و ایران را در ابتدای دوران مدرن ارائه می دهد.

________________________________________________________

[۱] اکبر یا جلال الدین محمد اکبر (زاده ۱۵ اکتبر ۱۵۴۲ در سند؛ درگذشته ۱۷ یا ۲۷ اکتبر ۱۶۰۵ در آگرا. سومین پادشاه از سلسله گورکانیان یا امپراتوری مغولی هند است که در هندوستان با نام مغول اعظم یا اکبر کبیر نامیده می‌شود، فرزند همایون و پدر جهانگیر بود که بین سال‌های ۱۵۵۶ و ۱۶۰۵ فرمانروایی کرد. او را پادشاهی خیرخواه، شجاع و خردمند دانسته اند و از وی در کنار آشوکا یکی از تأثیرگذارترین پادشاهان در تاریخ هند و بزرگترین پادشاه آن سرزمین یاد کرده‌اند.
[۲] wilayat
[۳] sharia
[۴] jihad
[۵] Timurid Central Asia
[۶] Safavid Iran
[۷] Mughal India

مجتبی علی پور