چرا مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی؟

امروزه با گسترش شاخه‌های مختلف علوم انسانی در دانشگاه‌ها و نیز آشنایی و استفاده‌ی محققان حوزه‌های علمیه از دانش‌های جدید، ضرورت نگاه جهانی ــ و نه منطقه‌ای و جزیره‌ای ــ به تحولات و مباحث مختلف علوم انسانی و اسلامی بیش از پیش احساس می‌شود. روشن است که علوم مختلف با تولید مسئله‌های جدید و پاسخ‌های روشمند به مسئله‌های قدیم‌تر پیش می‌روند و از تکرار مکررات به‌دور می‌مانند. در این میان، بخش مهمی از تولید علم در تمامی حوزه‌های مختلف مطالعات اسلامی به زبان‌های غیر اسلامی، عمدتاً به سه زبان انگلیسی، فرانسوی و آلمانی فراهم و عرضه می‌شود. طبیعی است در جهان امروز، محققان حوزه و دانشگاه نباید و نمی‌توانند از مهم‌ترین مسائل، روش‌ها، دستاوردها و نظریات علمی و آکادمیک در زمینه‌های مختلف تاریخ، فرهنگ، ادبیات، هنرها، علوم و تمدن اسلامی به زبان‌هایی غیر از عربی و فارسی بی‌اطلاع بمانند. نخست برای آنکه بتوانند در مدار جهانی علوم ــ انسانی و غیرآن ــ فعالانه باقی بمانند و از پرسش‌ها یا دستاوردهای جدید علمی بی‌اطلاع نمانند و دوم به دلیل آنکه همواره چون سربازان مدافعِ فرهنگ، تمدن و باورهای دینی خود، در رفع تصورات نادرست، پاسخ به ایده‌های اشتباه و چه بسا کشف اغراض نادرست دیگران کوشا و در صحنه باشند.

اما و هزار اما، که این دو امر مهم تنها با ممارست، سخت‌کوشی و تلاش برای فهم درست و شناسایی مهم‌ترین و جدی‌ترین نوشته‌ها در حوزه‌ی مطالعات اسلامی به زبان اصلی آن متون فراهم می‌آید؛ نه صرفاً با اتکا به ترجمه‌های نارس فارسی و عربی یا مراجعه‌ی صرف به مکتوبات ژورنالیستی غربیان که درجای خود هیچ مخاطب محقق و جدّی را جذب نمی‌کند. در گذشته و حال، حوزه‌های علمیه و مراکز دانشگاهی مهم‌ترین جایگاه‌های پژوهشی در این زمینه بوده‌اند که در آن‌ها، همواره شماری اندک از پژوهشگران که علاقه، آمادگی، و توانایی بیشتر برای حضور در این عرصه را احساس کرده‌اند، بی‌اطلاع از یکدیگر و گاه بدون نظم و تأثیرگذاری کوشیده‌اند درباب مطالعات اسلامی (قرآن، حدیث، تاریخ، سیره، و مانند آن) در زبان‌های اروپایی پژوهش کنند. مرکز و کتابخانه‌ی مطالعات اسلامی در زبا‌ن‌های اروپایی (وابسته به مؤسسه‌ی آل‌البیت) کوشیده است راهی برای بهبود امر پژوهش و تحقیق در این زمینه فراهم آورد.

فواید و اهداف چندی برای راه اندازی مرکز و کتابخانه‌ی مطالعات اسلامی در نظر است که از جمله‌ی آنها به موارد زیر می‌توان اشاره کرد: الف) سامان دادن به تلاش علمی محققان داخلی. ب) یاری پژوهشگران در دستیابی به مهم‌ترین و اصیل‌ترین منابع، ج) آموزش نحوه‌ی شناخت و استفاده علمی از منابع خارجی در پژوهش‌های داخلی، د) شناسایی مهم‌ترین محافل علمی بین‌المللی برای استفاده‌ی متقابل. هـ) و سرانجام کمک به دانشجویان و طلاب در سراسر کشور برای ارتقای علمی آثار پژوهشی (مقالات، کتب و رساله‌ها) خود هنگام نیاز به منابع اروپایی.

سایت مرکز و کتابخانه‌ی مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی می‌کوشد آخرین تحولات علمی و آکادمیک در زمینه‌های مختلف مطالعات اسلامی (انتشار کتاب، مقالات و مجلات جدید، برگزاری نشست‌ها و کنفرانس‌های علمی، انجام رساله‌های دانشگاهی) در سراسر جهان را به مخاطبان خود اطلاع رسانی کند. این مرکز علاوه خدمات رسانی کتابخانه‌ای (عادی و دیجیتال)، آماده‌ی ارائه‌ی مشورت و کمک به پژوهشگران و طلاب و دانشجویان در یافتن منابع مورد نیاز است. مرکز و کتابخانه‌ی مطالعات اسلامی در زبان‌های اروپایی از تمام متخصصان این حوزه برای همکاری و گسترش فضای مبادلات علمی دعوت به همکاری می‌کند.