سفر زیارتی یک شیعه به مکه، ۱۸۸۵-۱۸۸۶: سفرنامه میرزا محمد حسین فراهانی

از آنجا که رفتن به مکه برای غیرمسلمانان ممنوع است، روایت‌های غربی از حج، زیارت مناسک مسلمانان به مکه، نادر است. با این حال، در جهان اسلام، ادبیات زیارتی یک سبک جاافتاده است که سابقه‌اش به قرن‌های اولیه دوران اسلامی بازمی‌گردد. کتاب حاضر برگرفته از نسخه خطی فارسی سفرنامه میرزا محمد حسین فراهانی، نجیب‌زاده فرهیخته و بسیار آگاه شیعی ایرانی در قرن نوزدهم است. این خاطرات حاوی اطلاعات اجتماعی و اقتصادی فراوانی درباره روسیه تزاری، امپراتوری عثمانی، مصر، شمال ایران و عربستان است. نویسنده یک ناظر دقیق است و جزئیات مسافت‌ها، ارزها و پول‌، محل اقامت، حالت‌های سفر و غیره را ثبت می‌کند. او تجربیاتی را که زائران زمان خود از سر می‌گذرانند، ضبط می‌کند: ناراحتی‌های جسمی، بیماری، سخاوت و مهربانی، راهزنی، مهمان‌نوازی، رفاقت و شادمانی. میرزا محمد تنش‌های میان شیعیان و سنی‌ها در اماکن مقدس را بدون تعصب به بحث می‌گذارد – تنش‌هایی که هنوز وجود دارد و در درگیری‌های خونین در زیارت‌های اخیر رخ داده است.

فهرست مطالب:

۱- از تهران تا خزر

۲- از باکو تا باتومی (شهری در گرجستان)

۳- امپراتوری عثمانی

۴- از اسکندریه تا جده

۵- زیارت مکه

۶- زیارت مدینه

۷- بازگشت به ایران