ایا صوفیه در درازای قرن نوزدهم

این کتاب:

• گستره‌ای از مواجهات محلی با ایا صوفیه در اواخر امپراطوری عثمانی را رونمایی می‌کند
• «زندگی‌نامه» یک بنای واحد را از نقطه‌نظرات چندگانه بررسی می‌کند
• رویکردهای روش‌شناختی متنوعی را از حوزه‌های تاریخ و تاریخ هنر ارائه می‌دهد
• بر گفتمان‌های بومی یا غیر-سنتی در امپراطوری عثمانی و فراتر از آن تاکید می‌کند
• تغییرات فیزیکی ساختار، دکوراسیون، و پیرامون ایا صوفیه را مد نظر قرار می‌دهد
• مجاری جدیدی برای تحقیق درباره گزارش‌های بدیل از مدرنیته می‌گشاید

ایا صوفیه – ساختمانی که گنبدهایش بیش از ۱۵۰۰ سال است که خط افق استانبول را شکل داده است – سرگذشت‌های فراوانی داشته است. این سازه که در ابتدا کلیسا بوده است، سپس به مسجد تبدیل شده است، و پس از آن به موزه تبدیل شده است، امروزه یادمانی از میراث جهانی است، اگرچه جایگاه رسمی‌اش همچنان موضوع مناقشه است. شهرت جهانی ایا صوفیه در قرن طولانی نوزدهم شکل گرفت، همان زمانی اروپایی‌ها اهمیت معماری آن را «کشف کردند». ولی بازیگران محلی چه نقشی در ایجاد ایا صوفیه به عنوان یک بنای مدرن ایفا کردند؟

این کتاب به دنبال مخاطبان این بنا فراتر از مفسران غربی غربی است، از مقامات رسمی عثمانی گرفته تا اجتماعات متنوع استانبول. با فصل‌هایی که نوسازی اساسی این سازه در دهه ۱۷۴۰ و تغییر کاربری آن به موزه در سال ۱۹۳۴ را نیز در بر می‌گیرد، تحول تدریجی ایا صوفیه درون تخیل عثمانی از «عمارت» (مجتمع عبادی) تا «اثر» (بنای یادبود)، یعنی از یک فضای زیسته تا یک مصنوع باستانی را دنبال می‌کند.