کیهاننگاری قرآنی در چشم انداز تاریخیاش: نکاتی در باب شکلگیری یک جهاننگری دینی
Qur’ānic cosmography in its historical perspective: some notes on the formation of a religious worldview
چکیده: این مقاله بر برخی مسائل مهم در تکوین کیهان نگاری قرآنی و توسعه های بعدی یک جهان نگری سنتی اسلامی مبتنی بر قرآن تمرکز می کند. نسب نامه و ویژگی های مدل هفت آسمان و هفت زمین، و اصطلاحات کیهان شناختی کلیدی مرتبط با آن، مانند سماء و فلک از جملۀ آن مسائل اند. […]
پنج شنبه ۱۳۹۹/۰۸/۱۵ 1547 بازدید دامیِن یانوس مطالعه بیشتر
مسألهی خاستگاه نقطههای رنگی در قرآنهای کهن، بخش اول
Coloured Dots and the Question of Regional Origins in Early Qur’ans (Part I)
چکیدهی مقاله: نویسنده، آلن جورج (استاد دانشگاه ادینبورو) در این مقاله به بررسی آوانگاری یا نظام ضبط لفظ ( نَقط) قرآنهای کهن با نقطههای رنگی، که بیانگر قواعد پیچیدهی نحوی و قرائات مختلف است میپردازد و از این طریق میکوشد راهی به سوی یافتن خاستگاه نسخهها بیابد. وی اساس کار خود را بر دو کتاب […]
پنج شنبه ۱۳۹۹/۰۸/۱۵ 1737 بازدید آلن جورج مطالعه بیشتر
ایرادهای بنیاسرائیلی بر مدخل «بنیاسرائیل» در دائره المعارف قرآن
در مقالهای که با عنوان «آسیبشناسی پژوهش یوری روبین دربارۀ بنیاسرائیل» در مجلۀ «قرآنپژوهی خاورشناسان» (شماره ۱۵، پاییز و زمستان ۱۳۹۲) به چاپ رسیده است، مدخلی که «اوری روبین» دربارۀ «بنیاسرائیل» در دائرهالمعارف قرآن نوشته، معرفی و نقد شده است. به نظر میرسد این مقاله در جایگاهی نیست که بخواهیم دربارۀ آن وقتی صرف کنیم […]
پنج شنبه ۱۳۹۹/۰۸/۱۵ 1820 بازدید مهر داد مطالعه بیشتر
اثر سجود و دیگر نشانه های جسمانی مشخص در قرآن
The trace of prostration and other distinguishing bodily marks in the Quran
چکیده مقاله: نشانهی شناخته شده به عنوان “اثر سجود” (سیما) که در قرآن ذکر شده در اسلام به عنوان نشانه و لکهای بر روی پیشانی، ریشهدار و تثبیت شده است. در دیگر سنتهای دینی چنین علائمی بر روی پیشانی که اغلب نشانهی پارسایی یا عضویت در یک جمعیت است، شایع و معمول است. مورد قرآنی […]
پنج شنبه ۱۳۹۹/۰۸/۱۵ 1727 بازدید مطالعه بیشتر
کونوا قرده خاسئین: تبدیل بنی اسرائیل به بوزینه و پیشینههای میدراشی و توراتی آن
Become you apes, repelled!” (Quran 7:166): The transformation of the Israelites into apes and its biblical and midrashic background
چکیدهی مقاله: در آیات ۱۶۳ تا ۱۶۶ سوره اعراف خداوند ساکنان “شهر کنار دریا” را که در روز سبت (شنبه) از دریا ماهی صید میکردند، با تبدیل ایشان به بوزینه (قرده) عذاب میکند. تقریباً هیچ کدام از تلاشها برای یافتن چنین مجازاتی در متون پیش از اسلام قابل قبول نبوده است. این مقاله استدلال میکند […]
پنج شنبه ۱۳۹۹/۰۸/۱۵ 2488 بازدید اُری رُبین مطالعه بیشتر
پژوهش آبراهام گایگر در ارتباط قرآن با منابع یهودی
موضوع مصادر قرآن کریم از جمله مباحثی است که در قرن نوزدهم توجّه بیشتر خاورشناسان غربی را به خود جلب کرد. آنان برای قرآن کریم منشأ وحیانی قائل نبودهاند و بدلیل تشابهات موجود بین متن قرآن و منابع پیش از آن، بویژه عهدین، بر این باورند که قرآن اقتباسی از این کتب آسمانیست. یکی از […]
پنج شنبه ۱۳۹۹/۰۸/۱۵ 2922 بازدید عاطفه بیگدلی مطالعه بیشتر
پارههای اسلام شناسی(۵) اسلامشناسی در غرب (۲): پاتریشیا کرونه و پایان شرقشناسی
بدون شک یکی از مهمترین اسلامشناسان حال حاضر غرب که نظراتش تحولات مهمی در جهتدهی به مطالعات حوزههای متعددی از اسلامشناسی مؤثر بوده، پاتریشیا کرونه(Patricia Crone) است. در نوبتهای پیشین پارههای اسلامشناسی به مناسبتهای متعدد نامی از او به میان آورده و به شرح بخشی از آرای او پرداختهایم. در نوبت چهارم از پارههای اسلامشناسی […]
پنج شنبه ۱۳۹۹/۰۸/۱۵ 1758 بازدید محمد حسین رفیعی مطالعه بیشتر
پوست نوشتههای قرآنی در صنعای یمن
پس از کشف نسخه ها و مصاحف صنعا در سال ۱۹۷۱، تعدادی مقاله حاوی گزارشاتی از وضعیت عمومی دست نوشتهها با تأکید بر نسخههای کاغذی به چاپ رسید. نوشتار حاضر، دربردارنده گزارش تفصیلی از فرایند مرمت و تدوین اسناد و مصاحف پوستی صنعا (از آغاز تا پایان) بوده که توسط یکی از کارشناسان و مدیران […]
پنج شنبه ۱۳۹۹/۰۸/۱۵ 1465 بازدید اورسولا درایبهولز مطالعه بیشتر
نخستین ترجمه قرآن به زبان فرانسه
فرانسویان تا اوایل قرن هفدهم قرآن را به خصوص از طریق ترجمههاى لاتینى آن مىشناختند. این ترجمهها نیز البته چندان منطبق بر متن عربى نبود و کشیشانى که بدین کار مىپرداختند، پیشاپیش بر ردّ آنچه ترجمه مىکردند کمر بسته بودند. نخستینِ آنان پىیر دو کلونى[۱]، رئیس صومعهاى در شرق فرانسه بود که او را «پىیرِ […]
پنج شنبه ۱۳۹۹/۰۸/۱۵ 3402 بازدید جواد حدیدی مطالعه بیشتر
علامه شرف الدین در نوشته هاى خاورشناسان
بخش مهمى از پژوهش هاى خاورشناسان در چند دهه اخیر به بررسى اوضاع و شرایط سیاسى و اجتماعى در کشورهاى اسلامى و اصطلاحاً حوزه اسلام معاصر اختصاص یافته است. از جمله موضوعات مورد توجه آنان در این حوزه, نقش و جایگاه دین در حیات فردى و اجتماعى مسلمانان و تأثیر علما و جنبش هاى دینى […]
پنج شنبه ۱۳۹۹/۰۸/۱۵ 882 بازدید مهرداد عباسی مطالعه بیشتر